گاز منوکسید کربن (CO)

معرفی گاز منوکسید کربن

منوکسید کربن (با فرمول شیمیایی CO) یک ترکیب شیمیایی متشکل از یک اتم کربن و یک اتم اکسیژن است. این گاز بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه است که آن را بسیار خطرناک می‌کند زیرا بدون دستگاه تشخیص قابل شناسایی نیست.

منوکسید کربن از احتراق ناقص مواد کربنی تولید می‌شود. با وجود سمی بودن، این گاز کاربردهای صنعتی مهمی دارد و یکی از مواد اولیه اساسی در صنایع شیمیایی است.

خواص فیزیکی و شیمیایی CO

• نقطه جوش: -۱۹۱.۵ درجه سانتی‌گراد
• نقطه ذوب: -۲۰۵ درجه سانتی‌گراد
• چگالی: ۱.۱۴ گرم بر لیتر (کمی سبک‌تر از هوا)
• قابل اشتعال: محدوده اشتعال ۱۲.۵ تا ۷۴ درصد در هوا
• بسیار سمی: اتصال قوی به هموگلوبین خون

کاربردهای گاز منوکسید کربن

۱. تولید متانول

منوکسید کربن ماده اولیه اصلی تولید متانول است. واکنش CO با هیدروژن در حضور کاتالیزور، متانول تولید می‌کند که در صنایع شیمیایی و سوخت کاربرد فراوان دارد.

۲. صنایع فولاد و متالورژی

در فرآیند احیای مستقیم آهن (DRI)، منوکسید کربن به عنوان عامل احیاکننده برای تبدیل اکسید آهن به آهن فلزی استفاده می‌شود.

۳. تولید اسید استیک

واکنش منوکسید کربن با متانول در فرآیند Monsanto، اسید استیک تولید می‌کند که در صنایع غذایی و شیمیایی کاربرد دارد.

۴. سنتز فیشر-تروپش

مخلوط CO و هیدروژن (گاز سنتز) در فرآیند فیشر-تروپش به هیدروکربن‌های مایع تبدیل می‌شود. این فرآیند برای تولید سوخت‌های مصنوعی استفاده می‌شود.

۵. کالیبراسیون سنسورها

منوکسید کربن با غلظت مشخص برای کالیبراسیون و تست سنسورهای تشخیص گاز CO استفاده می‌شود.

۶. تحقیقات آزمایشگاهی

در آزمایشگاه‌های شیمی و بیوشیمی، CO برای مطالعه واکنش‌های شیمیایی و اثرات بیولوژیکی استفاده می‌شود.

نکات ایمنی منوکسید کربن